آموزش عكاسي (قسمت نهم)

سرعت‌بخشيدن و منجمدكردن سوژه

با استفاده از سرعت های بالای دوربین می توان حرکت سوژه های متحرک را با وضوح کامل نشان داد

براي نشان دادن سرعت موضوعات متحرك روشي وجود دارد كه در اصطلاح به آن «Panning» اطلاق مي‌شود. در اين روش از سرعت‌هاي پايين پلك دوربين مانند يك‌سي‌ام يا كمتر استفاده مي‌كنيم. طرز عمل به اين طريق است:

1- محلي را كه قرار است موضوع متحرك از آن نقطه عبور كند، مشخص مي‌كنيم.

2- محلي را كه شما در آن از موضوع عكس خواهيد گرفت، معين سازيد.

3- درصورتي كه تنظيم فاصله عكاسي دوربين شما به صورت دستي است، آن را از قبل تنظيم كنيد.

4- سرعت دوربين را روي يك‌سي‌ام تنظيم و ديافراگم را بر مبناي نور موجود تنظيم كنيد. اگر از دوربين‌هاي اتوماتيك استفاده مي‌كنيد، مي‌توانيد آن را در حالت S قرار دهيد.

شیوه عملکرد عکاس در روش Panning با استفاده از این روش می توان حرکت را در عکس نشان داد

5- موضوع موردنظر را از دريچه ويزور دوربين خود تعقيب كنيد.

دقت‌كافي به عمل آوريد كه سرعت تعقيب شما با سرعت موضوع متحرك يكي باشد. براي اين‌كار نقطه‌اي از دريچه‌ دوربين خود را با نقطه‌اي از موضوع متحرك ميزان كنيد و تا انتهاي حركت اين ميزان را حفظ كنيد.

6- هنگامي كه موضوع به محل موردنظر كه دوربينتان را از قبل براي آن تنظيم كرده‌ايد، رسيد، درحالي كه همچنان به تعقيب موضوع از دريچه دوربين ادامه مي‌دهيد، دكمه عكسبرداري را فشار دهيد. باتوجه به اينكه سرعت دوربين شما درحدي نيست كه بتواند حركت موضوع را منجمد سازد، زمينه‌هاي پشت‌عكس كشيده به نظر مي‌آيند و به موضوع سرعت مي‌بخشد.

البته براي موفقيت در اين روش نياز به تمرين زياد وجود دارد. با تمرين بيشتر مي‌توانيد از سرعت‌هاي پايين‌تر دوربين مثل يك‌پانزدهم و يا يك‌هشتم استفاده كنيد تا به سوژه موردنظر خود سرعت بيشتري دهيد.

در بعضي از مواقع سرعت سوژه بسيار زياد است، به طوري كه سوژه كاملاً تار و غيرقابل رؤيت مي‌شود. اگر بخواهيم عكسي تهيه كنيم كه در آن واضح نشان دادن سوژه ضروري باشد، از تكنيك منجمدكردن «Freezing» استفاده مي‌كنيم، روش مذكور درواقع عكس روش «Panning» است. در اين طريقه حساس‌ترين لحظه حركت را انتخاب و آن را به شيوه زير ثبت مي‌كنيم:

الف: سرعت شاتر دوربين را به حدي زياد مي‌كنيم (يك‌هزارم ثانيه به بالا) كه بتواند حركت موضوع را متوقف كند. تعيين سرعت لازم براي متوقف كردن سوژه تحت‌تأثير 3 عامل است. سرعت موضوع، فاصله آن تا دوربين و جهت حركت آن نسبت به محور دوربين عكاسي.

به خاطر داشته باشيد هرچه سرعت سوژه زيادتر، فاصله آن تا دوربين كمتر و زاويه حركت آن با محور دوربين به زاويه قائمه نزديك‌تر باشد، براي واضح افتادن عكس بايد سرعت بالاتري را درنظر گرفت. معمولاً سوژه‌هاي كند مثل حركت معمولي انسان‌ها تا حدود 25‌كيلومتر در ساعت با سرعت يك دويست و پنجاهم ثانيه و حركات موضوعات تندرو مثل موتورسيكلت‌هاي معمولي تا حدود 50 كيلومتر در ساعت با سرعت يك‌پانصدم و براي ثبت حركات سريع ورزشي يا مسابقات اتومبيلراني بايد از سرعت‌هاي بالاتر از يك‌هزارم ثانيه استفاده كنيد در مواقعي كه نور موجود اجازه بالا بردن سرعت دوربين را به شما نمي‌دهد، ISO دوربين خود را افزايش دهيد تا بتوانيد اين نقيصه را برطرف كنيد.

اگر دوربين شما داراي حالت عكاسي پشت‌سرهم «Drive» است، از آن استفاده كنيد. استفاده از موتور درايو در اين گونه مواقع علاوه بر بالا بردن سرعت عمل شما را قادر مي‌سازد تا توجه خود را معطوف به حركت سوژه كرده و آن را در بهترين حالت ممكن ثبت كنيد

با استفاده از روش Freezing لحظه شکستن بطری به وضوح ثبت شده است

آموزش عكاسي (قسمت هشتم)

فـــــلاش

همانطوري‌كه مي‌دانيد عكاسي كاملاً وابسته به نور مي‌باشد. در مطالب قبلي صحبت درباره اين بود كه چگونه تنظيم‌هاي دوربين خود را شامل سرعت شاتر، اندازه ديافراگم، حساسيت، عمق ميدان و... را انتخاب كنيم تا بتوانيم عكس‌هاي بهتري بگيريم. با اين حال، برخي مواقع نور موجود براي عكاسي مناسب نيست. در اين حال بايد از فلاش‌ها كمك گرفت. فلاش درواقع راهي است براي همراه داشتن نور و روشن كردن صحنه. بسياري از افراد نمي‌دانند كه چه استفاده‌هايي از فلاش مي‌توان به عمل آورد كه در اين مبحث به آن مي‌پردازيم.

به خاطر داشته باشيد شما مي‌توانيد در هر موقعيتي از نور فلاش استفاده كنيد؛ حتي در هواي آزاد وقتي كه آفتاب به روشني مي‌تابد، نور فلاش به عنوان نور فرعي براي از بين بردن سايه‌هاي ناخوشايند مثل سايه‌هاي زير ابرو و بيني به كار مي‌رود. البته قدرت نور فلاش‌ها محدود است و با فاصله موضوع تا فلاش نسبت معكوس دارد؛ يعني هرچه فاصله عكسبرداري بيشتر شود، شدت نور فلاش تا موضوع كمتر مي‌شود و براي جبران اين نقيصه بايد ديافراگم لنز را بازتر كنيد يا ISO دوربين خود را بالاتر ببريد. هر فلاش داراي يك عدد راهنما «Guide Number»‌است كه در روي بدنه آن يا در كاتالوگ آن ذكر شده است كه از تقسيم آن بر فاصله عكسبرداري عدد ديافراگم به دست مي‌آيد. به عنوان مثال اگر عدد راهنماي فلاش شما 24 باشد و بخواهيد از فاصله ‌3 متري عكس بگيريد، بايد ديافراگم دوربين را روي عدد 8 تنظيم كنيد. البته اين محاسبه تا مادامي كه از 100 ISO استفاده مي‌كنيد معتبر است. معمولاً طرز كار با فلاش‌هاي معمولي كمي وقتگير بوده و نياز به محاسبه دارد به همين دليل فلاش‌هاي خودكار نيز به بازار عرضه شده است. در اين نوع فلاش‌ها از يك چشم الكترونيك استفاده مي‌شود كه نور لازم براي صحنه عكسبرداري را ارزشيابي كرده و متناسب با آن نور مناسب را از خود ساطع مي‌كند كه باعث سرعت عمل در عكاسي مي‌شود. اگر مي‌خواهيد براي دوربين خود فلاش مجزا تهيه كنيد، سعي كنيد كه داراي اين مشخصات باشد:

اولاً داراي چند درجه اتوماتيك باشد، ثانياً قدرت نور دستي «manual» فلاش قابل تغيير باشد و بتوان آن را به صورت نصف، يك‌چهارم و يا يك‌هشتم تقليل داد، ثالثاً فلاش قابليت چرخش به بالا و اطراف را داشته باشد. در هنگام عكاسي با فلاش به نكات زير توجه داشته باشيد:

1- در هنگام استفاده از فلاش سرعت پلك دوربين بايد روي درجه مخصوص فلاش تنظيم شود كه در اكثر دوربين‌ها سرعت يك‌شصتم ثانيه است، در غير اين‌صورت عكس‌هاي گرفته شده به صورت سياه درخواهند آمد.

با استفاده از فلاش در زیر نور خورشید می توان از بوجود آمدن سایه های نا خوشایند زیر ابرو و بینی جلوگیری کرد

2- درصورتي كه فلش دوربين شما قابليت چرخش به اطراف و بالا را داشته باشد براي برطرف كردن سايه مي‌توانيد فلاش را به سقف تابانده و درنتيجه سايه‌ها بر روي زمين افتاده و از كادر عكس خارج مي‌شوند، ضمن اينكه نور غيرمستقيم فلاش نوري نرم و بدون سايه است. البته به علت جذب نور فلاش توسط سقف نحوه محاسبه فاصله عكسبرداري براي تنظيم ديافراگم برابر خواهد بود با: 5/1×فاصله سقف تا سوژه + فاصله فلاش تا سقف

3- درصورتي كه نور فلاش از زير به موضوع بتابد، باعث ايجاد جلوه‌هاي ترسناك خواهد شد. در فيلم‌هاي ترسناك اغلب از اين نوع نورپردازي براي صحنه‌هاي موردنظر استفاده مي‌شود.

4- درصورتي كه نور فلاش از بالا به سوژه بتابد، حالت طبيعي‌تري پيدا مي‌كند، زيرا ما عادت كرده‌ايم كه مردم را درحالي كه نور از بالا به آنها مي‌تابد رؤيت كنيم. نور خورشيد و نور لايه‌هاي سقفي منازل از آن جمله‌اند.

با تاباندن فلاش به سقف می توان از ایجاد سایه در زمینه عکس جلوگیری کرد

5- هميشه استفاده از دو فلاش به طور همزمان بهتر از يكي است، براي اينكه دو فلاش به طور همزمان عمل كنند؛ مي‌توانيد از چشم‌هاي الكترونيك همزمان‌كننده كه داراي قيمت ارزاني است و به زير فلاش نصب مي‌شوند. استفاده كنيد.

بهتر است در اين مواقع از تابش دو نور فلاش مثلثي ترتيب دهيد كه سوژه در رأس آن قرار داشته باشد.

6- تاريك بودن محيط عكاسي باعث باز شدن مردمك چشم شده و در لحظه روشن‌شدن فلاش باعث انعكاس نور قرمز از شبكيه چشم شده كه موجب قرمزي چشم خواهد شد. براي جلوگيري از بروز اين مسئله اولاً سعي كنيد در محيط روشن عكاسي كنيد، ثانياً چنانچه شخص در لحظه عكاسي به طور مستقيم به دوربين نگاه نكند يا اينكه فاصله فلاش عكاسي را از لنز دوربين افزايش دهيم. احتمال بروز لكه قرمز كاهش مي‌يابد.

در فلاش‌هاي جديد درجه‌اي به اين منظور درنظر گرفته شده كه با فعال كردن آن قبل از گرفتن عكس، فلاش به طور خودكار چند بار نور از خود ساطع مي‌كند تا مردمك چشم به آن عادت كرده و مانع از قرمزشدن چشم شود.

آموزش عكاسي (قسمت هفتم)

حساسیت ISO

در دوربين‌هايي كه از فيلم استفاده مي‌كنند سرعت يا حساسيت فيلم عبارت است از: ميزان حساس بودن فيلم درمقابل نور. طبق يك قاعده كلي هرچقدر فيلم داراي حساسيت بيشتري باشد كيفيت عكس آن كمتر مي شود، اما درمقابل، براي عكسبرداري به نور كمتري احتياج دارد و برعكس، هرچه حساسيت فيلم كمتر باشد، كيفيت عكس گرفته شده بالاتر است، اما هنگام عكسبرداري به نور بيشتري احتياج دارد. به اين ترتيب مشخص مي‌شود كه فيلم‌هاي سريع «حساسيت بالا» براي عكسبرداري از مكان‌هاي كم‌نور مناسب‌تر است، حساسيت فيلم‌ها توسط مؤسسه استاندارد آمريكا «American Standavd Association = ASA» به صورت تصاعدي درجه‌بندي شده است. به اين صورت كه مثلاً حساسيت يك فيلم 400ASA چهاربرابر يك فيلم 100ASA است، مؤسسه استاندارد صنعتي آلمان «Deutscne industrie Normen» سرعت فيلم‌هاي عكاسي را به صورت لگارتيمي درجه‌بندي كرده و آن را با DIN مشخص كرده است.

درحال‌حاضر سرعت فيلم‌ها براساس توافق نامه سازمان استاندارد بين‌المللي (ISO) درجه‌بندي مي‌شود كه درواقع تلفيق ASA آمريكا و Din آلمان است.

به خاطر داشته باشيد براي كارهاي معمولي عكاسي بهتر است از فيلم‌هاي 80ISO تا 200ISO استفاده شود.

اما در دوربين‌هاي ديجيتال هنگامي كه نور به سنسورهاي آن برخورد مي‌كند، آنها نور را به جريان الكتريكي ضعيفي تبديل مي‌كنند و پردازنده دوربين با معادل كردن اين جريان با رنگ‌ها تصوير را بازسازي مي‌كند. درواقع پيش از اينكه جريان الكتريكي ضعيف سنسورها پردازش شوند بايد تقويت شود. مقدار اين تقويت حساسيت دوربين شماست. هرچقدر ميزان تقويت جريان الكتريكي بيشتر باشد، حساسيت آن نسبت به نور بيشتر مي‌شود.

به خاطر داشته باشيد هرچقدر ميزان حساسيت دوربين خود را بالا ببريد، كيفيت تصوير شما پايين‌تر مي‌آيد و به عبارتي نويزها بيشتر مي‌شوند.

شما به راحتي مي‌توانيد حساسيت دوربين خود را با زدن يك كليد يا رفتن داخل منو (Menu) دوربين تغيير دهيد. اگر در شرايطي قرار گرفتيد كه نور مناسب نيست، مي‌توانيد حساسيت دوربين را تغيير دهيد. برخي شرايطي كه شما را مجبور مي‌كند حساسيت دوربين خود را تغيير دهيد، عبارتند از:

این عکس با تنظیم دوربین برروی (100 ISO ) گرفته شده است و دارای کیفیت مناسبی می باشد

با افزایش حساسیت دوربین برروی (1600 ISO )  کیفیت عکس حاصله به طرز محسوسی کاهش یافته است

1- اگر قصد داريد در فضاي بسته يا در نور كم بدون فلاش عكس بگيريد تا بتوانيد رنگ‌ها را طبيعي‌تر ثبت كنيد و سايه‌هاي طبيعي را نيز از بين نبريد، بايد حساسيت دوربين خود را از حد نرمال بالاتر ببريد (درحالت نرمال بايد حساسيت دوربين روي 80 ISO تا 200ISO قرار گيرد.)

2- اگر بخواهيد از موضوعي عكس بگيريد كه فاصله زيادي با شما دارد و نور فلاش شما قدرت روشن كردن آن را نداشته باشد، بايد حساسيت را زياد كنيد.

3- عكاسي در شب در نور موجود (بدون استفاده از فلاش) در اين حالت نيز مجبور هستيد حساسيت دوربين را افزايش دهيد